Mardin ili Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Dicle Bölümü’nde yer alır. Suriye ile sınır komşusudur. Güneyinde Suriye, batısında Şanlıurfa ili, kuzeyinde Diyarbakır ve Batman illeri, kuzeydoğusunda Siirt ili ve doğusunda Şırnak ili bulunur.
Şehirde uluslararası kuruluşlarca kültür mirası kabul edilmiş, koruma altına alınmış tarihi yapılar mevcuttur. Mardin farklı dini inanışlar paralelinde, sanatsal açıdan da tarihi değeri olan camiler, türbeler, kiliseler, manastır ve benzeri dini eserler barındırmaktadır. Mardin, İpek Yolu güzergâhında olup, ilde beş han ve bir kervansaray mevcuttur.
Mardin’e İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerin birçoğundan havayolu, karayolu gibi pek çok farklı şekilde ulaşabilirsiniz. Ortadoğu ülkelerini, Şanlıurfa ve Gaziantep üzerinden Adana’ya bağlayan E-90 karayolunun ana eksenini oluşturan Mardin’in havaalanı, Kızıltepe ilçesinde. Mardin-Kızıltepe arası arabayla yaklaşık 20 dakika sürüyor. İsterseniz havaalanından servislerle ya da şehir içi ulaşımı kullanarak da Mardin merkeze gelebilirsiniz.
Havayolu ile ulaşım imkânının olmadığı şehirlerin hemen hepsinden ise Mardin’e karayolu ile ulaşım mümkün. Büyükşehirlerden ve civardaki şehirlerden otobüs seferleri ile Mardin’e gelebilirsiniz. İsterseniz Diyarbakır, Şanlıurfa gibi bölgenin diğer büyükşehirlerine ulaşıp buraları da gördükten sonra Mardin’e aktarma yapabilirsiniz.
Kendi aracınızla gelmek isterseniz de bazı yol bilgilerimiz şöyle:
• Şanlıurfa – Mardin arası yaklaşık 190 kilometre ve 3 saat sürmektedir.
• Diyarbakır – Mardin arası yaklaşık 92 kilometre ve 1 buçuk saat sürmektedir.
• Gaziantep – Mardin arası yaklaşık 335 kilometre ve 4 buçuk saat sürmektedir.
• İstanbul – Mardin arası yaklaşık 1.480 kilometre ve 17 buçuk saat sürmektedir.
• Ankara – Mardin arası yaklaşık 1.030 kilometre ve 13 saat sürmektedir.
Mardin yaz aylarında oldukça sıcak bir iklime sahiptir. Eğer sıcakta gezmek istemiyorsanız Nisan, Mayıs ve Eylül, Ekim aylarında Mardin’i ziyaret etmelisiniz.
Mardine gittiğinizde yiyebileceğiniz birbirinden lezzetli yemek ve tatlılar listededir. Afiyet olsun 🙂
Genadir Çorbası
Kibbe Dolması
Lebeniye Çorbası
Haşlama İçli Köfte, İkbebet
Soğan Kebabı – Soğanlı Mardin Kebabı
Kaburga Dolması
Çağla Yemeği
Sembusek
Kiliçe (Mardin çöreği de denilir)
Accin
Mırra Kahvesi
Zingil Tatlısı
Kişk Çorbası
Muammara
Harire Tatlısı
Kahiye Tatlısı
Mardin Usulü Dizme
Kuru Patlıcan Dolması
Cevizli Börek
Peynir Helvası
Mardin gezisine başlarken biraz çay ve kahve içip uykudan arınmak gerekli. Bunun için sizleri Mezopotamya Çay Bahçesi’ne davet ediyoruz. Mardin’e özel kahvelerin burada hazırlandığını ve doyumsuz şehir manzarası ile kahvenin hatrının 40 yılı da geçtiği bir adrestir Mezopotamya Çay Bahçesi. Sabahın ilk ışıklarında yahut gün batımında içinizi huzurla donatmak istediğinizde kahve yeriniz Mezopotamya!
Adres: 52. Işık Sokak, Teker Mahallesi, Mardin
Mardin’e gelip de Cercis Murat Konağı’nda mideyi doyurmadan gitmek olmaz. Mardin’in yöresel lezzetleri ve mezeleri bu konakta sizler için özenle hazırlanıyor. Alkollü ve alkolsüz içeceklerin de servis edildiği Cercis Murat Konağı’nda favori lezzet kaburga dolmasıdır. Et sevmeyenlerin kaburga dolmasını bayılarak yediği bu restoranda, Mardin’in leziz yemekleri bakır sinilerde sizleri bekliyor. Sıra gecesi keyfini ve yöresel lezzetleri burada yaşayabilirsiniz!
Adres: Birinci Caddesi, No: 517 (Birinci Cadde) Mardin
İletişim: 0482 213 68 41
Mardin’in geleneksel lezzetleri arasında yerini koruyan Mardin kebabı, Kebapçı Rido’da en lezzetli şekilde hazırlanıyor. Acılı sevenlere bol acılı, klasik lezzet isteyenlere ise acısız kebaplar sıcak sıcak hazırlanıyor. Ekşili salata, özel lavaş ekmek ve yayık ayran ile Mardin kebabı damaklarda unutulmaz bir tat bırakacak gibi görünüyor. 1922 yılından günümüze kadar aynı lezzeti yakalayan Kebapçı Rido’da yeriniz hazır.
Adres: Cumhuriyet Caddesi, Merkez, Mardin
İletişim: 0482 212 1515
Bağdadi Restoran’ın kapısından içeri girdiğinizde sizi otantik bir hava büyüleyecek. Önce rüyada mıyım diye düşüneceksiniz sonra yöresel yemeklerden gelen koku ile gerçek dünyada olduğunuzu fark edeceksiniz. Erikli kebaptan Süryani şaraplarına kadar birbirinden farklı ve leziz tatlar Bağdadi’de masanızda. Kibar ve samimi personelleri ile gelen misafirlerini memnun etme amacını taşıyan Bağdadi Restoran, canlı müzik gecelerinde sizlere keyifli saatler yaşatacak. Mardin’de muhakkak uğramanız gereken bir mekandır Bağdadi!
Adres: Sar Vali Adil Sokak, No: 228, Mardin
İletişim: 0482 212 55 55
Yerli ve yabancı misafirlerin Mardin lezzetlerini aynı tabakta tatması için geldiği Asude-i Merdin, gelenlerin beklentisini boşa çıkarmayacak kadar iddialı. Bir tabakta tam 6 lezzeti sunan bu restoran sizlere sembusek, Mardin dolması, kaburga dolması, Mardin içli köftesi ve daha pek çok lezzeti tattırıyor. Kahvaltı saati için de sevdiklerinizle buluşabileceğiniz Asude-i Merdin, yöresel kahvaltılıklar ile güne dinç başlamanıza yardım edebilir. Tüm lezzetleri denemek için programınıza bu restoranı eklemeyi unutmayın!
Adres: 13 Mart Mahallesi, 2010. Sokak, Mardin Merkez, Mardin
İletişim: 0533 241 1044
Mardin’i hem tepeden seyredeyim hem de dillere destan yemeklerinden tadayım diyenlerin buluştuğu ortak nokta; Seyr-i Merdin oluyor. Kahvaltı, içli köfte, kuru dolma ve yemekten sonra mırra, Seyr-i Merdin’de yaşanır. Bu mekanın manzarası ve yemeklerin lezzeti gelen misafirlerin hayran kaldığı detaylardan biridir. Mezopotamya havasında kaybolmak ve Mardin yemeklerinin lezzetini almak için Seyr-i Merdin yemek mekanlarınız arasında yer almalı.
Adres: Teker Mahallesi, Cumhuriyet Caddesi, No: 249, Mardin
İletişim: 0482 212 18 40
Tarih kokan bir yapı içinde sıra gecesi eşliğinde Mardin yemeklerini tatmak için hazır olun. Antik Sur Restoran sizlere unutulmaz bir gece yaşatacak. Doyana kadar yiyebileceğiniz enfes yemekler, türküler eşliğinde gerçekleşen sıra gecesi ve samimi ortam Antik Sur’da sizinle. Mardin’i keyifli ve lezzetli hatırlamanız için tüm koşulları yerine getiren Antik Sur Restoran, sizleri uğurlarken midenizi de şenlendirecek. İçli köfteler, kaburga dolması, bol köpüklü yayık ayranı ve daha fazlası Antik Sur Restoran’da sofranızda.
Adres: Latifiye Mahallesi, Artuklu, Mardin
İletişim: 0482 212 24 25
Mardin’de tam manası ile yemek yemek istediğinizde önereceğimiz bir mekan daha var: Midyat Cağ Sofrası. Burada aradığınız her lezzet en taze şekilde tabağınızda. Mardin’in klasik lezzetleri ve Erzurum’un cağ kebabı bu restoranda aynı masada yer alıyor. Tüm yöresel lezzetlerin tadını merak edenler için; Midyat karışık lezzetler tabağını sipariş etmenizi tavsiye ederiz. Mardin’i yemekleri ile çok seveceksiniz.
Adres: Yeni Mahalle, Hükümet Bulvarı, Belediye Karşısı, Mardin
İletişim: 0482 462 44 45
Mezopotamya’nın kalbi Mardin’de yemek mekanı listesinin son adresi Al Sahan oluyor. Mardin mutfağında önemli bir yer edinmiş kaburga dolmasını daha önce yeme fırsatınız olmadıysa mutlaka Al Sahan’da sipariş vermelisiniz. Kaburga dolmasının neden bu kadar meşhur olduğunu ancak tadını alınca anlayabilirsiniz. Mardin’de kaliteli ve güvenli bir restoran aradığınızda duraklardan biri de Al Sahan!
Adres: Vali Ozan Caddesi No: 16, 13 Mart Mahallesi, Mardin
İletişim: 0533 241 10 44
Mardin gezilecek yerler
https://hotels.gezintikolik.com
Mardin ilinde tarihin çok eski dönemine uzanan dönemlere ait bulgular yer almaktadır. Artuklu Üniversitesi yerleşkesi içindeki Hırbe Helale yerleşim yerinde yapılan kazılarda ortaya çıkarılan taşlar, Paleolitik Çağ’a tarihlenmiştir.[4] Dargeçit İlçesi Ilısu civarında yer alan Boncuklu Tarla yerleşiminde Cilalı Taş Devrine ait buluntulara rastlanılmıştır. Gene Derik ilçesindeki Kerküşti Höyük’te yapılan kazılar sonucu Kalkolitik Çağ dönemine ait kalıntılar bulunmuştur. Kemaliye höyük ve Tilki tepe Höyüklerinde de Kalkolitik Çağ dönemi seramiklere rastlanmıştır. Nusaybin ilçesindeki Girnavaz Höyük’te Erken Tunç Çağı’na tarihlenen kalıntılara rastlanmıştır. Bunun yanı sıra ildeki 36 höyükte Tunç Çağı’ nın çeşitli dönemlerine tarihlenen buluntulara rastlanılmıştır. Mardin-Nusaybin yolu üzerindeki Gırharrin Höyük, Mardin Dağlarının güneyindeki Girnavaz ve Yukarı Dicle havzasındaki Giricano, Kavusan Höyük, Siirt Türbe Höyük, Üçtepe, Ziyarettepe ve Gre Dimse höyüklerinde de bu çağa ait bulgular görülmektedir.
Girnavaz höyük, Dargeçit ilçesindeki Zeviya Tivilki höyük ve Kızıltepe-Viranşehir yolu üzerindeki Kerküşti höyük kazılarında Demir Çağı’na tarihlenen kalıntıları bulunmuştur. Nisibis, Midyat, Savur, İzbırak-Zaz, Baskavak-Ahmedi ve Dereiçi (Killit)’de bulunan eski dönem yerleşimlere tarihi kaynaklarda bahsedilmiştir. M.Ö 2000 yılı dolaylarında Asur egemenliğinde olan Mardin ve çevresi daha sonra Hitit ve Urartu egemenliğine geçmiştir.
Mardin gezilecek yerler
Mardin adı ilk defa 4. yüzyıl Roma tarihçilerinden Ammianus Marcellinus tarafından bahsedilmiştir. I. Justinianus dönemi tarihçisi Prokopius, şehirden Margdis adıyla ikinci derece önemde bir kale olarak bahsetmiştir. Kale, 640 yılında İyâz bin Ganm komutasındaki İslam ordularınca ele geçirildi. Bu dönemde bölgeye yoğun bir Arap nüfusu yerleşimi başladı. Emevî ve Abbâsî döneminde El Cezire valiliğinin toprakları içerisinde yer aldı. 750-751 yıllarında Mardin’e hâkim olan Hariciler’in Harûriyye koluna mensup Benî Rebîa kabilesi reisi Büreyke’nin isyanına sahne oldu. Mardin kalesi, Hamdani hanedanlığının kurucusu Hamdân bin Hamdûn tarafından 885 yılında ele geçirildi. Abbasi Halifesi Mutezid tarafından 894 yılında geri alındı. Daha sonra yeniden Hamdani egemenliğine giren bölge, 10. yüzyılın sonundan 11. yüzyıl sonlarına kadar Mervaniler ile Ukayliler arasında sıklıkla el değiştirdi.
Mardin gezilecek yerler
1085 yılında Mardin’in de olduğu bölge Selçuklu egemenliğine geçti. Bu tarihten itibaren bölge yoğun bir Türkmen iskanına sahne oldu. 1103 yılında Artuklu Beyliği hakimiyetine giren Mardin, daha sonra İlgazi Bey liderliğinde kurulan ve yaklaşık üç yüzyıl kadar hüküm süren Mardin Artukluları’nın hakimiyetine geçti. Bu dönemde oldukça gelişen şehir en parlak dönemlerini yaşadı. 1183 yılında Selahaddin Eyyubi şehre ilerlediyse de burayı ele geçiremedi. Ancak 1185’te Mardin Artuklu Beyliği, Eyyubi hâkimiyetini tanıdı. 1198 yılında I. Adil şehri yağmalasa da kaleyi ele geçiremedi. 1203 yılındaki Eyyubi saldırılarına da karşı konulabildi. Daha sonra yapılan antlaşma uyarınca Mardin Artukluları Eyyubiler’e tabi oldu. Mardin Artuklular’ı, I. Alâeddin Keykubad zamanında Anadolu Selçukluları’na tâbi oldu.
1260 yılında İlhanlı hükümdarı Hülagû Han’ın oğlu Yaşmut tarafından sekiz ay kuşatılan Mardin, Mardin hâkimi Necmeddin Gazi Saîd’in oğlu tarafından öldürülmesiyle İlhanlılara teslim oldu. Mardin kalesi, 1366 ve 1383 yıllarındaki Karakoyunlu saldırılarına dayandı. 1394 ve 1401 yıllarında şehir Timur’un kuvvetlerince tahrip edildi. 1409 yılında Mardin Artukluları’nın yıkılmasıyla Mardin, Karakoyunlular’ın kontrolüne geçti. 1432 yılında Mardin kalesi Akkoyunlular’a teslim oldu. 1451 yılında Karakoyunlular kaleyi kuşatsa da, şehri tahrip ederek geri çekildiler. 1507 yılında Şah İsmail tarafından Mardin şehri ve kalesi ele geçirildi. 1515 yılında şehir Osmanlı kuvvetlerine teslim olsa da kale ele geçirilemedi. 1516 yılında yeniden kuşatılan kale, 1517 yılında Osmanlı kuvvetlerince ele geçirildi.
Mardin gezilecek yerler
Osmanlı döneminde nispeten sakin bir dönem geçiren Mardin, 19. yüzyıldan itibaren karışıklıklara sahne oldu. Osmanlı ile Mısır Hidivliği arasındaki mücadele döneminde Mardin bir süre Milli aşiretine bağlı isyancıların denetiminde kaldı. 1847 ve 1865 yıllarında yaşanan kolera salgınlarında şehirde çokça ölümlere yol açtı. 1891 yılında kapalı çarşısı yandı. 1895 yılında isyancıların saldırısına uğrasa da bu durum kısa sürede bastırıldı. Mondros Mütarekesi’nden sonra İtilaf Devletleri’nin askeri yerleşimi olmadı.
Mardin gezilecek yerler
Cumhuriyet dönemi
2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Mardin’de sınırları il mülki sınırları olan büyükşehir belediyesi kuruldu ve 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesi çalışmalarına başladı.
İl genelindeki başlıca akarsular; Buğur çayı, Çağçağ suyu, Savur çayı ve Zergan deresidir. Derik ilçesinin Buğur köyü yakınlarında doğan Buğur çayı 53,65 km uzunluğunda olup, akarsuyun tamamına yakını il içerisinde akmaktadır. 103 km uzunluğundaki Çağçağ suyunun tamamı il içerisinde akmaktadır. Savur ilçesinden kaynağını alan 92 km uzunluğundaki Savur çayının 60,5 km lik bölümü il içerisinde akmaktadır
Mardin gezilecek yerler
1960’lı yıllarda şehre göç başlamış ve kır nüfusu oran olarak azalmaya başlamıştır. 1990 yılında dört ilçenin komşu illere bağlanmasıyla nüfus %14,4 oranında azalmıştır. 2000 nüfus sayımında ilk defa kır nüfusu, kent nüfusunun gerisinde kalmıştır. Bunda en önemli etkenler ekonomik kaygılar ve 90’lı yıllarda başlayan terör faaliyetleridir. Güvenlik kaygıları nedeniyle hem ildeki kırsal kesimlerden, hem de diğer illerden Mardin şehrine göç hareketleri başlamıştır.
Mardin gezilecek yerler
Şehir nüfusu oranı %60, kırsal nüfus oranı %43’tür. Nüfusu en yüksek ilçeler sırasıyla Kızıltepe, Merkez, Nusaybin ve Midyat’tır. Genç bir nüfus yapısına sahiptir. 2000 yılına göre 15 yaşın altındaki nüfusun oranı %44,8’dir.
Mardin gezilecek yerler
Türkiye’deki en farklılaşmış nüfusa sahip illerinden biridir. İlde Kürtler, Hıristiyan Süryaniler, Sünni Araplar, Türkler, Yezidiler ve Ermeniler yaşamaktadır.[10] Zaman içinde Süryani ve Yezidi nüfusu göçler sebebiyle azalmıştır. Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta Mardin ve Midyat bölgesinde az sayıda Süryani yaşamaktadır. Bölgede birçok Süryani Manastırı ve Kilisesi vardır: Deyrüzzaferân Manastırı, Mor Gabriel, Mor Yakub ve Meryem ana Kilisesi.
Mardin Film Festivali
Müzeler
Mardin Müzesi
Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi
Mezopotamya vadisi önünde Mardin Ulu Camii
Latifiye Camii
Melik Mahmut (Savurkapı) Camii
Eminüddin Medresesi
Harzem Medresesi
Hatuniye Medresesi
Sultan İsa Medresesi (Zinciriye Medresesi)
Sultan Kasım Medresesi ve Kümbeti
Şehidiye Medresesi
Mardin Ulu Camii
Zairi Camii
Zeynel Abidin Cami
Koçhisar Camii (Kızıltepe Ulu Camii)
Deyrüzzaferân Manastırı
Mor Behnam Kilisesi (Kırklar), Mardin şehrindedir.
Meryemana Kilisesi, Mardin şehrindedir.
Mor Yusuf Kilisesi (Surp Hovsep), Mardin şehrindedir.
Mor Efrem Manastırı , Mardin kent merkezindedir.
Mor Petrus – Mor Paulus Kilisesi , Mardin kent merkezindedir.
Mort Şmuni Kilisesi , Mardin kent merkezindedir.
Surp Kevork Kilisesi , Mardin kent merkezindedir.
Mor Hürmüzd Keldani Kilisesi , Mardin kent merkezindedir.
Mor Mihael Manastırı , Mardin kent merkezinin güneybatısındadır.
Deyrüzzaferân Manastırı, şehir merkezine 5 km. mesafededir. Milattan önceki dönemlere ait bölümleri olmakla birlikte, dördüncü yüzyılın sonlarında yapıldı. Geçmişte farklı isimlerle, 15. yy’dan günümüze ise Za’ferân olarak bilinen manastır 1293-1932 yılları arasında Süryani Patriklik merkezlerinden biriydi.
Deyrulumur Manastırı, Midyat ilçesi, Yayvantepe mahallesi yakınlarındadır. 397 yılında yapılan manastır, tarih boyunca dört farklı isimle anıldı. 615 yılından 1049 yılına kadar Turabidin Metropolitlik merkezi olan manastır, bu sıfatını 1915 yılına kadar korudu.
Mor Yakup Manastırı, Nusaybin ilçesi merkezindedir.
Meryemana Manastırı, Midyat, Mardin ilçesinin Anıtlı mahallesindedir.
Mor Dımet Manastırı, Savur ilçesinin Dereiçi mahallesindedir.
Mor Evgin Manastırı, Nusaybin[36][36][36] ilçesindedir.
Mardin Kalesi
Kız Kalesi (Kalat’ül Mara-Lorna Jurek), Merkez ilçeye bağlı Eskikale mahallesindedir
Erdemeşt Kalesi
Arur Kalesi
Dara Kalesi (Daras Anastasiupolis), Merkez ilçeye bağlı Oğuz mahallesindedir.
Rabbat Kalesi, Derik ilçesine bağlı hisaraltı mahallesindedir.
Dermetinan Kalesi, Mazıdağı, Mardin ilçesine bağlı Gümüşova mahallesindedir.
Zarzavan Kalesi (Sammachisacane), Mardin, Diyarbakır yolu üzerindedir.
Savur Kalesi, Savur ilçesi merkezindedir.
Aznavur Kalesi, Nusaybin ilçesi merkezindedir.
Rahabdium Kalesi (Hafemtay), Nusaybin ilçesi merkezindedir.
Merdis Kalesi (Marin), Nusaybin ilçesi merkezindedir.
Haytam Kalesi (Turbdin – Dimitriyus) Nusaybin ilçesindedir.
El Nıhman Kalesi, Yeşilli ilçesine bağlı Bülbül mahallesindedir.
Gümüş İşciliği, Telkârî
Telkârî
Taş İşlemeciliği
Bakırcılık
Ahşap Oymacılığı
Semercilik
Bitkisel Sabunculuk
Ev Şarapçılığı
Diğer
Kayseriye Çarşısı
Şanlıurfa Nerededir? Şanlıurfa, eski ve halk arasındaki kısa adıyla Urfa Güneydoğu Anadolu bölgesinde bulunur. Türkiye'nin… Daha fazla oku
Zonguldak Nerededir? Zonguldak, Türkiye'nin ili. Karadeniz kıyısında bulunan il, özellikle limanıyla Türkiye'nin Karadeniz ülkeleriyle arasındaki deniz ticaretinde önemli bir… Daha fazla oku
Bartın Nerededir? Bartın gezi, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde Batı Karadeniz Bölümünde küçük bir ildir. 1991 yılında Zonguldak ilinden ayrılarak Türkiye'nin 74. ili olmuştur. Doğusunda Kastamonu,… Daha fazla oku
Nevşehir Nerededir? Nevşehir, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir ildir. Nevşehir, Muşkara adlı bir köy iken, şehir… Daha fazla oku
Kahramanmaraş Nerededir? Kahramanmaraş, eski ve halk arasındaki adıyla Maraş (, Türkiye'nin bir ili ve en kalabalık on… Daha fazla oku
Bolu Nerededir? Bolu Gezi Bolu, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz Bölümü'nde yer alan bir il. İl Nüfusu:… Daha fazla oku